Stephen R. Covey, tác giả nổi tiếng với cuốn bestseller “7 Thói Quen Của Người Thành Đạt”, đã mang đến một kiệt tác mới trong lĩnh vực gia đình với “7 Thói Quen Tạo Gia Đình Hạnh Phúc”, ra mắt năm 1997. Đây không chỉ là một cuốn sách hướng dẫn thực tế mà còn là lời kêu gọi đầy cảm hứng để xây dựng một “văn hóa gia đình rực rỡ” – nơi mọi thành viên cùng lớn lên, vượt qua những bão tố, xung đột và áp lực xã hội. Covey sử dụng hình ảnh chuyến bay máy bay như một ẩn dụ sống động: gia đình có thể lệch hướng tới 90% thời gian, nhưng với đích đến rõ ràng, kế hoạch vững chắc và la bàn dẫn đường, anh chị luôn có thể đưa mọi thứ trở lại quỹ đạo đúng đắn. Ông còn so sánh với cây tre Trung Quốc – bốn năm đầu chỉ phát triển ngầm dưới đất, để rồi năm thứ năm vươn cao tới 24 mét – nhấn mạnh rằng đầu tư kiên trì vào gia đình sẽ mang lại thành quả kỳ diệu, dù không thấy ngay lập tức.
Covey lập luận sâu sắc rằng gia đình không phải là “vấn đề cần giải quyết” mà là một hệ thống sống động, có khả năng tiến hóa từ mức “sống sót” (survival) lên “ổn định” (stability), “thành công” (success) và cuối cùng là “ý nghĩa” (significance). Ông đề cao vai trò của lãnh đạo gia đình dựa trên nguyên tắc (Principle-Centered Family Leadership Tree), với bốn trụ cột chính: Làm gương (modeling), Hướng dẫn (mentoring), Tổ chức (organizing) và Dạy dỗ (teaching). Những nguyên tắc này giúp gia đình chống lại “bốn loại ung thư” như chỉ trích, than vãn, so sánh và cạnh tranh. Với những câu chuyện thực tế từ gia đình chính mình và các ví dụ đời thường, Covey biến lý thuyết thành hành động dễ dàng áp dụng, khiến cuốn sách trở thành người anh chị đồng hành đáng tin cậy.
Covey xây dựng bảy thói quen như một hành trình từ độc lập cá nhân đến phụ thuộc lẫn nhau, biến gia đình thành một “đội ngũ” bất khả chiến bại. Mỗi thói quen đi kèm công cụ thực hành, nổi bật là khái niệm “tài khoản cảm xúc” (emotional bank account) – nơi anh chị “gửi tiền” qua lòng tốt, lời hứa và sự tha thứ để xây dựng lòng tin.
Thói Quen 1: Chủ Động (Be Proactive) là nền tảng của mọi thay đổi. Hãy chọn phản ứng dựa trên giá trị thay vì cảm xúc hay hoàn cảnh. Thay vì đổ lỗi cho con cái hay vợ/chồng, tự hỏi: “Mình có thể làm gì để tốt hơn?” Một bậc cha mẹ bình tĩnh xử lý lỗi lầm của con thay vì la mắng là ví dụ điển hình, giúp xây dựng lòng tin. Bài học cốt lõi: Anh chị là “người sáng tạo” của cuộc đời mình, và gia đình sẽ thay đổi khi anh chị chủ động đầu tư vào “tài khoản cảm xúc”.
Thói Quen 2: Bắt Đầu Với Kết Thúc Trong Tâm Trí (Begin with the End in Mind) khuyến khích anh chị tạo “tuyên ngôn sứ mệnh gia đình” – một văn bản ngắn gọn thể hiện giá trị cốt lõi như lòng nhân ái, tha thứ và hỗ trợ lẫn nhau. Covey chia sẻ câu chuyện gia đình mình đã cùng nhau chỉnh sửa tuyên ngôn này qua nhiều lần, với sự tham gia của mọi thành viên. Đây như một la bàn định hướng, giúp gia đình tránh lạc lối và tập trung vào mục tiêu dài hạn.
Thói Quen 3: Ưu Tiên Những Việc Quan Trọng Nhất (Put First Things First) nhắc nhở: Đừng chỉ nói gia đình là ưu tiên – hãy hành động! Lên lịch họp gia đình hàng tuần để thảo luận, lắng nghe và vui chơi, đồng thời dành thời gian riêng với từng thành viên. Covey cảnh báo rằng văn hóa xã hội có thể “nuốt chửng” con anh chị nếu anh chị không chủ động. Bài học: Ưu tiên giúp giảm khủng hoảng và tăng sự gắn kết – không ai có thể thay thế vai trò cha mẹ.
Thói Quen 4: Tư Duy Win-Win (Think Win-Win) kêu gọi tìm giải pháp mà mọi người đều thắng, dựa trên tinh thần phong phú (abundance mentality). Trong gia đình phức hợp (blended families), hãy thương lượng để tất cả cảm thấy công bằng. Điều này nuôi dưỡng “tinh thần chúng ta”, biến xung đột thành cơ hội gắn bó thay vì cạnh tranh.
Thói Quen 5: Tìm Hiểu Trước Rồi Được Hiểu Sau (Seek First to Understand, Then to Be Understood) nhấn mạnh lắng nghe đồng cảm trước khi bày tỏ – bước ra khỏi “tiểu sử cá nhân” để thấu hiểu cảm xúc người khác. Chẳng hạn, lắng nghe con cái mà không phán xét trong bữa tối. Điều này xây dựng lòng tin sâu sắc, giảm hiểu lầm và mở đường cho giao tiếp chân thành.
Thói Quen 6: Hợp Lực (Synergize) khuyến khích kết hợp sức mạnh của mọi người để tạo ra giải pháp “thứ ba” vượt trội – không phải “cách của tôi” hay “cách của bạn”. Xem sự khác biệt là tài sản, không phải rào cản. Đây như “hệ miễn dịch” gia đình, giúp vượt qua khó khăn và tạo ra những khoảnh khắc sáng tạo, vui vẻ.
Thói Quen 7: Mài Sắc Lưỡi Cưa (Sharpen the Saw) hướng đến tái tạo bản thân và gia đình qua bốn khía cạnh: Thể chất (dã ngoại, tập luyện), Xã hội (bữa ăn chung), Tinh thần (học hỏi cùng nhau) và Tâm linh (cầu nguyện, phục vụ cộng đồng). Truyền thống gia đình như kỳ nghỉ hay làm việc nhóm giúp duy trì năng lượng, tránh kiệt sức.
Cuốn sách khẳng định hạnh phúc gia đình không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của những nguyên tắc bất biến như lắng nghe, hợp tác và đầu tư lâu dài. Covey khuyến khích anh chị trở thành “người chuyển tiếp” (transition person) – thay đổi tích cực để truyền lại cho thế hệ sau. Với các bài tập thực hành như viết tuyên ngôn hay họp gia đình, sách cung cấp công cụ để áp dụng ngay lập tức.
Nếu anh chị đang đối mặt với xung đột, thiếu gắn kết hay áp lực cuộc sống, đây là “bản đồ” dẫn lối. Cuốn sách không chỉ giúp hiểu sâu hơn về gia đình mà còn truyền cảm hứng hành động, biến những gia đình bình thường thành những “gia đình hiệu quả cao” – nơi mọi người cùng tỏa sáng và hỗ trợ lẫn nhau. Đọc nó, anh chị sẽ nhận ra gia đình không phải gánh nặng mà là nguồn sức mạnh vĩ đại nhất!
Cảm ơn ACE đã theo dõi. Nếu thấy hữu ích, hãy lan tỏa đến đồng nghiệp và bạn bè để cùng nhau nâng tầm tư duy & phát triển bản thân cùng Shasu nhé. Giá trị chỉ lớn khi được trao đi ạ
Ngoài mảng dịch vụ tuyển dụng headhunter tại thị trường Việt Nam, Shasu thêm mảng tuyển dụng di trú, nhờ ACE lan tỏa đến ai cần biết các con đường định cư: https://news.shasu-group.com/2024/05/24/cac-con-duong-de-co-quoc-tich-my-canada-uc-chau-au-tro-thanh-cong-dan-toan-cau/
Contact us: zalo.me/3375386215881414131
